We rijden Bad Gastein op. Zo moet je het zeggen want het stijgingspercentage naar dit in verval geraakte kuuroord is gigantisch. Ik heb halverwege de klim het hart op de tong. Letterlijk, want mijn hartslag bevindt zich in het dieprood en klimt met me mee tot het mijn wijd openstaande mond bereikt en zich via mijn tong een weg naar buiten spuugt. Ik moet om de 30 omwentelingen stoppen om mijn hartslag terug te brengen naar de plek waar het hoort. Nicole gaat het steile klimmen beter af.
Wanneer we het oude centrum richting de imposante waterval binnen kruipen, zie ik een Oost-Europees ogende vrouw met haar mobiele telefoon foto’s maken door het vuile raam van een leegstaand hotel. Ze wijst naar binnen en dwingt haar man te komen kijken naar alles wat ze aanwijst. Kurhotel Mirabell staat er op de gevel. Terwijl de man naar het vuile raam loopt, moet ik denken aan het programma ‘Ik Vertrek’ en bezie het stel nu als deelnemers aan pakweg de Tsjechische versie van dat programm (Odcházím). Dat worden lange draaidagen want aan dat Kurhotel zullen ze een flinke klus hebben.
Ik kijk hijgend naar de waterval net voorbij het Kurhotel Mirabell en buig af naar rechts.
Fietste ik hier eind negentiende eeuw naar boven, dan zou ik na deze bocht aan het zuurstof moeten. Dan was ik het adembenemende Bad Gastein binnen gefietst op het (letterlijke) hoogtepunt van de Belle Époque. Dan had ik mijn fiets op het plein voor Hotel Straubinger geparkeerd en was ademloos gaan zitten kijken naar de ‘beau monde’ van het ‘fin de siècle’. Keizer Wilhelm I had ik hier zomaar aan kunnen treffen, of zijn kanselier Otto von Bismarck die we onderweg zoveel zijn tegengekomen in allerlei statige standen van steen. Of wat dacht je van Sisi, de keizerin van Oostenrijk? Ze waren hier destijds veelvuldig om het nuttige (staatszaken) met het aangename (kuren) te combineren. Zo werden grote en kleine kwalen gelijktijdig onder handen genomen.
Alle groten der aarde kwamen hier destijds in het ‘Monaco in de bergen’. Nu zie je er, behalve twee Oost-Europese gelukzoekers, geen hond meer. De begane grond van Hotel Straubinger, ooit het grootste en statigste hotel van Bad Gastein, is rondom dichtgetimmerd. De grandeur van welleer zie je alleen nog als je je ogen toeknijpt en door je oogwimpers naar het hotel kijkt.
Het doet een beetje pijn.
Vergane glorie roept bij mij altijd een verlangen op om de dingen nog eens te beleven zoals ze ooit waren. Nog één keer wil ik de piccolo met de in gouddraad opgesierde letters H en S op de linkerborst aan het werk zien met de valies van hooggeplaatste gasten. Ik zou willen zien hoe het banket werd klaargemaakt, hoe het menu van de dag handgeschreven en -gevouwen zijn plek heeft op een weelderig gedekte tafel en hoe de gasten hun plaats aan de tafel werd aangewezen. Ik wil horen hoe er wordt geconverseerd, gekonkeld en gekoketteerd.
Maar ik hoor en zie niets.
Dan zie ik de schuin uitgesleten natuurstenen drempel van het hotel. Dichterbij het verleden kan ik niet komen omdat de gehele gevel is afgeschermd met ijzeren hekken. Ik schuif het hek bij de entree zover ik kan richting de natuurstenen drempel. De stilte maakt plaats voor een, onverwachts hard, schrapend geluid. Als het hek de drempel bijna raakt steek ik mijn voet door de ijzeren mazen en zet een stap op de drempel van het oude hotel en treed zo in de voetsporen van Keizer Wilhelm I, Johann Strauss, Sisi, William Somerset Maugham, Otto von Bismarck en vele anderen, maar vooral toch in die van de piccolo.
Mijn beelden van grandeur en vergankelijkheid mengen zich naar het ‘Grand Hotel Europa’ van Ilja Leonard Pfeijffer. In het boek gaat de schrijver naar een in verval geraakt hotel ergens in Europa waar hij zijn stukgelopen relatie, en nog veel meer, tegen het licht houdt. Ik las het een paar weken voor ons vertrek maar merk dat de beelden die mijn eigen verbeelding bij de woorden van Pfeijffer produceerden hier pas hun definitieve vorm krijgen. Hotel Straubinger ís voor mij Grand Hotel Europa maar waar het hotel in de roman door een Chinese investeerder gereanimeerd wordt om de gretige Aziatische toerist te lokken, verliest Hotel Straubinger hier in Bad Gastein langzaam maar zeker de strijd tegen de elementen.
Helaas staan Hotel Straubinger en Kurhotel Mirabell symbool voor het Bad Gastein van nu want ook Haus Austria, het Kongresshaus, het Badeschloss en het oude Postamt, stuk voor stuk monumentale bouwwerken, staan er leeg en vervallen bij.
Alleen voor fietsers is Bad Gastein nog altijd adembenemend.
