Het is alsof de afgelegde kilometers er niet meer toe doen. Een groot deel van de wereld hebben we inmiddels onder onze wielen door laten rollen maar nu we bijna aan de voet van de Pamir Highway staan voelt het alsof de pakweg 8000 kilometer ernaartoe louter voorspel waren. We zijn enkel komen aanrijden. Nu begint het echte werk. Onverharde wegen, stevig klimwerk, onherbergzame streken, geen mens in de wijde omtrek, oneindige vergezichten, warmte en kou. Alleen wij, het landschap en de elementen.
Morgen zadelen we op naar weer een nieuw land. Tadzjikistan. Daar zullen we nog enkele dagen in Doesjanbe verblijven voor we aan de Pamir beginnen. We hebben grootse plannen. Je kunt de Pamir op verschillende manieren fietsen. Officieel loopt ie via de M41 maar veel fietsers kiezen alternatieve routes. De Wakhan Valley-route langs de grens van Afghanistan is populair onder fietsers en was ook onze keuze. Tot we gisteren Frantz spraken, een fietser die de Pamir vanuit ons perspectief ‘andersom’ heeft gefietst. Hij was onder de indruk geweest van de wisselende vergezichten die de Bartang Valley-route bood. De foto’s die z’n verhaal kracht bij zetten waren adembenemend mooi, waarop we direct de Bartang Valley-route gingen overwegen. Nadeel is dat je bij de ‘Bartang’ een heel stuk Pamir afsnijdt. Dat zou jammer zijn dus hebben we het plan opgevat om eerst de Wakhan-variant te fietsen, Dan terug via de M41 en als een slang weer verder door de Bartang. Dat is geen kattenpis, daarvan zijn we ons bewust, en het is heel goed mogelijk dat we tijdens het fietsen zo verschrikkelijk afzien dat we op ons plan terugkomen, maar hier, vanuit het rustige hostel in Samarkand, lijkt het vooralsnog een fantastisch plan. Dat betekent dat we een paar weken langer op de Pamir zullen zijn maar dat lijkt ons geen straf, zeker niet vergeleken met het fietsen in de mokerende woestijnzon.
–
–
In de bergen zullen we grotendeels verstoken zijn van internet dus blijft het van onze kant een poosje stil, je moet dan maar even iets voor jezelf gaan doen. Je kunt bijvoorbeeld De Eeuwige Bron van Ayn Rand gaan lezen. Ik ben er zelf in bezig en ben vanaf de eerste bladzijde geboeid. Lezen is trouwens een beetje als fietsen in de bergen. Een goed boek maakt nieuwsgierig naar ontwikkelingen zoals een bocht in de weg of het passeren van een top je doet verlangen naar een volgend uitzicht. Als ik lees reis ik ook. Nu lees ik tijdens het reizen en reis ik dus dubbel. Mijn hoofd bevindt zich hier langs de Zijderoute maar tegelijkertijd in Stanton, Massachusetts, waar de jonge architect Howard Roark uit De Eeuwige Bron zijn eigenwijze carrière begint. Beide reizen zullen me zonder meer verrijken.
–
‘Precies op deze plek is me iets bijzonders overkomen’, zei Jesús. ‘Het was zes jaar geleden. Ik was net als nu met een groep Nederlandse reizigers op weg naar Tikal’.
Hij liet een stilte vallen waarin hij de feiten nog één keer door zijn hoofd de revue leek te laten passeren. Niet wetende waar het verhaal naartoe zou gaan, bleef ook ik zwijgen. Mijn ogen strak gericht op de ranke chauffeur.
‘Dit is de plek waar zes jaar geleden een jaguar het regenwoud uit kwam lopen. Nooit van mijn leven had ik een jaguar gezien, Dennis!’, zei Jesús, en keek me snel even aan.
Mijn ogen schreeuwden: ”Ga door!”.
Hij vertelde me hoe zeldzaam jaguars inmiddels waren en dat een ontmoeting met zo een prachtig dier in het wild, een godsgeschenk was. Ik was het met hem eens.
‘Toen ik besefte dat het een jaguar was die zich in de verte losmaakte van het regenwoud, minderde ik vaart om uiteindelijk op een meter of honderd van de jaguar met de bus te stoppen’, ging Jesús verder. ‘Dennis, ik had echt zúlke grote ogen’, Bij het woord zulke, maakte hij cirkeltjes van duimen en wijsvingers en mimede een bril; zijn linker knie nam het stuur voor eventjes over. Met grote ogen van ongeloof zag Jesús vervolgens hoe de enorme kat midden op de weg kronkelend ging liggen.
‘Inmiddels waren er een aantal reizigers wakker geworden van het plotseling stoppen van de bus’, vervolgde Jesús. ‘Al snel stonden we met een man of vijf voor in de bus, vanachter het raam, te kijken naar het prachtige dier. In een tel waren alle mensen wakker en werd er in de bus druk gezocht naar fotocamera’s en woorden van ongeloof.
Jesús vertelde hoe iedereen vol van adrenaline was geweest. Ze waren nerveus en opgewonden tegelijkertijd. Er werd getwijfeld of het verstandig was de bus uit te gaan om foto’s te nemen. Het leek gevaarlijk maar tegelijkertijd was het moment zó uniek. Bovendien moest er snel gehandeld worden. De jaguar kon ieder moment opstaan en verdwijnen in het dichte woud. Het dier moest nú worden vastgelegd.
Na kort overleg gingen Jesús en twee fotografen uit het reisgezelschap héél stilletjes de bus uit om van buiten de bus nog mooiere foto’s van de jaguar te maken.
Jesús vertelde hoe ze voorzichtig en muisstil de bus uitstapten. Jesús voorop.
De eerste foto werd geschoten. De drie schuifelden een klein stukje dichter bij de jaguar om het prachtige dier nóg beter op de gevoelige plaat te leggen. Behalve het klikken van de camera’s was het oorverdovend stil.
Honderd meter werden er negentig. Klik.
Negentig meter werden er tachtig. Klik.
Tachtig meter werden er zeventig……
Het moet zo’n jaar of twaalf á dertien geleden zijn geweest dat mijn werkterrein bestond uit de landen Mexico, Guatemala, Honduras en Belize. Ik was destijds reisbegeleider bij Djoser. Met groepen van een man of twintig doorkruiste ik Centraal Amerika, op weg naar koffieplantages, archeologische sites, markten, kerken en prachtige natuur. Soms was ik met een groep een kleine maand op pad.
In ieder land werden we rondgereden door telkens een andere (lokale) buschauffeur. In Guatemala was dat niet anders en op de grens tussen Mexico en Guatemala stapte ik met vierentwintig Nederlandse reizigers over van de Mexicaanse bus van Angèl naar de bus van de Guatemalteekse chauffeur Jesús. Een duidelijke promotie als we op de voornamen van de beide heren moeten afgaan. Helaas gingen we er wat bus betreft, enorm op achteruit.
De volgende dag, het was half vier in de morgen, zette we koers richting Tikal, een adembenemende Maya-stad in het midden van de diepe jungle van Guatemala.
De reizigers lagen, gezien het vroege uur, al snel weer te slapen in de bus terwijl Jesús en ik de ontluikende dag vast samen doornamen.
Nog ver voor zonsopgang reden we het dichtbegroeide oerwoud in, op weg naar Tikal. Voor ons lag een kilometerslange weg die de bus in de donkere dieptes van de jungle bracht. Aan het einde van deze weg openbaart zich de wonderschone Maya-stad met haar imposante Piramide van de Grote Jaguar en het prachtige Paleis van de Edelen.
Ik had de reis al enkele keren gemaakt. Telkens was het Jesús die me als chauffeur naar Tikal bracht. Jesús is bepaald geen spraakzame man en het was pas na de derde reis naar Tikal dat er iets van een vriendschappelijke band tussen hem en mij was ontstaan. De vierde reis, kan ik zeggen, konden we het zéér goed met elkaar vinden. Echter, het was de vijfde reis die we met elkaar maakten die mij kippenvel bezorgde en die ik van mijn leven nooit meer zal vergeten…..
Wordt vervolgd
Dagelijks rij ik, op weg naar huis, in mijn auto over de Herenweg in Rijnsaterwoude. De toegestane snelheid in het dorp is 30 kilometer per uur. Sinds kort staat er, om de weggebruiker aan deze snelheidslimiet te herinneren, een digitale snelheidsmeter langs de kant van de weg. Snelheden tot 30 kilometer per uur worden in goedkeurend groen knipperende cijfers weergegeven. Ga je 31 of harder, knipperen de letters in dreigend rode kleuren.
U bent gewaarschuwd. U rijdt te hard!
Prima initiatief. Het vele sluipverkeer en het zware verkeer dat door Rijnsaterwoude dendert mag best in toom gehouden worden. 30 kilometer per uur in het dorp is de limiet.
Ook het verkeer dat Rijnsaterwoude vanuit Leimuiden op de Herenweg nadert, wordt met zo’n zelfde digitale snelheidsmeter op haar snelheid gewezen. Het principe van de meter is uiteraard gelijk aan die in het dorp. Het enige verschil is dat buiten het dorp 60 kilometer per uur de maximaal toegestane snelheid is.
Nu is er met deze snelheidsmeter iets geks aan de hand. In plaats van een poging tot handhaving van de limiet van 60 kilometer per uur, wordt je namelijk als weggebruiker uitgedaagd deze limiet te overschrijden. Dat komt doordat de oplichtende snelheid bij deze meter niet van kleur verspringt bij 61 km per uur; wat je zou verwachten, maar bij een score van 62 km per uur. Ik gebruik bewust het woord ’score’ want ik benader deze paal, sinds ik hier achtergekomen ben, alsof ik een computerspelletje speel. Bij een snelheid van 61 kilometer per uur knipperen de cijfers nog altijd goedkeurend groen. Deze snelheidsmeter daagt mij uit. Ik heb de uitdaging geaccepteerd en probeer Rijnsaterwoude vanaf nu altijd met een snelheid van exact 61 km per uur te naderen.
In goedkeurend groen.
(Deze column verscheen op 15-01-2014 in Het Witte Weekblad Kaag en Braassem)
