Thuis heb ik de wereld leren kennen, leren beschouwen. Dat is bovendien onderdeel van mijn werk als leraar. Nog meer gezien het vak waarin ik lesgeef; geschiedenis. Tijdens mijn lessen doe ik mijn best om leerlingen verschillende geschiedenissen in kleine sappige beetjes toe te dienen. Daarbij heb ik altijd mijn best gedaan om het verleden in het heden te laten spiegelen, en andersom. Onder de waterspiegel speel ik de scenes uit het verleden af. Leerlingen rondom de poel kijken naar het verleden dat ik ze voorhoud, soms kijken ze met afgrijzen, soms met verwondering, soms verveeld en soms geboeid.
Het vak geschiedenis hoort op de middelbare school niet bij de populaire vakken. Leerlingen vragen zich regelmatig hardop af waar het vak goed voor is. “Wat hebben we eraan?”
“Ze kunnen beter het vak ‘toekomst’ geven, daar heb ik veel meer aan”, heb ik ook al eens gehoord.
Ik snap die leerlingen wel. Ik leg ze vaak uit dat hun interesse in het verleden zo klein is omdat ze er zelf nog zo weinig van hebben. Als tiener heb je weinig verleden en een overschot aan toekomst waardoor het vanzelfsprekend lijkt dat die toekomst belangrijker is dan het verleden. Daarna leg ik ze uit dat ook in hun jonge levens al, het verleden iedere dag aan belang toeneemt en het belang van de toekomst evenredig afneemt. Ik maak er ter verduidelijking een wiskundige grafiek bij die een vakoverstijgend karakter heeft van heb ik jou daar! Om hen ten slotte te wijzen op oude besjes van een jaar of negentig. Die lijken uitsluitend nog in het verleden te leven. De toekomst is voor hen nauwelijks nog van belang omdat die zo goed als opgebruikt is.
Kortom, hoe ouder je wordt, hoe meer waarde je als vanzelf aan de geschiedenis gaat toekennen. Het leven is een grote geschiedenisles! Ik sluit mijn betoog steevast af met de zin: “Ik hoop dan ook dat jullie nog heeeel lang mogen genieten van het vak geschiedenis”.
En daarom wil ik dat mijn leerlingen in die historische poel blijven kijken tijdens de paar uurtjes geschiedenis die ik ze in de week geef. En als ik mijn werk goed doe, zien ze vanzelf ook hun eigen spiegelbeeld in de vijver verschijnen. En steeds duidelijker bovendien.
Nu, tijdens onze fietsreis, besef ik steeds meer dat als je de wereld met een menselijk tempo intrekt, je langs heel verschillende vijvers fietst. Al die verschillende vijvers laten onder hun waterspiegel verschillende belangrijke geschiedenissen zien. Ik mag in alle vijvers die ik passeer een blik werpen maar heb nog moeite om mijn eigen spiegelbeeld erin te herkennen. Kennelijk kijk ik weer als een tiener de wereld in en heb ook ik weer tijd en lessen nodig om te leren.
Gelukkig hebben ik nog een lange reis voor me. Ik zal tijdens de reis zo veel en zo lang mogelijk in de verschillende historische poeltjes blijven kijken. En als ik het goed doe, zie ik vanzelf mijn eigen spiegelbeeld verschijnen. En steeds duidelijker bovendien.
